Anne Sütü Sarılığı Nedir?
Anne sütü sarılığı bebeklerde emzirirken ortaya çıkan bir sarılık türüdür. Bebeklerde sık görülen bir durumdur ve bebek doğduktan sonra üç haftadan fazla sürebilir. Emzirmeyi bırakmak zorunda kalmadan kendi kendine düzelebilir ve düzelmeden önce sekiz ila 12 hafta devam edebilir. Tüm yenidoğanların kabaca %60 ila %80'inde bir dereceye kadar sarılık olabilir.
Sarılık, kanda çok fazla bilirubin olduğu zaman oluşur. Bir bebek sarılık olduğunda, gözleri ve cildi sarı bir renk alır. Bilirubin, karaciğer kırmızı kan hücrelerini parçaladıktan sonra üretilen sarı bir maddedir. Bu normal bir süreçtir. Bununla birlikte, karaciğer bilirubini yeterince hızlı parçalamadığında sarılık oluşur.
Normalde işlenmiş bilirubin bağırsaklara taşınır ve dışkı yoluyla çıkarılır. Sarılıkta, fazla bilirubin bebeğin kanına emilir. Daha sonra mukus zarları, cilt ve kaslar dahil olmak üzere farklı vücut kısımlarında biriktirilir.
Emzirme, annenin sütünü artırırken bebeğe kalori ve sıvı sağlar. Susuz kalmamak, bebeğin vücudundaki bilirubin seviyelerini azaltır. Bu, sarılık olan bir bebek için faydalı olabileceği anlamına gelir. Bazı durumlarda, anne sütü sarılığının teşhisini sağlamak için emzirmeye 12 ila 48 saat ara verilebilir.
Birçok erken doğmuş yenidoğan, doğumdan sonraki ilk haftalarda yüksek bilirubin seviyelerine sahip olacaktır. Bunun nedeni ise:
- Kırmızı kan hücrelerinin ömrü kısadır.
- Yenidoğanlarda bazen mekonyum geçişi gecikir (ilk kaka), bu nedenle bilirubin bağırsaklarda geri emilir.
- Yeni doğmuş bir bebeğin karaciğeri, bilirubini hızlı bir şekilde metabolize etmek için henüz tam olarak gelişmemiştir.
- Yenidoğanların çoğunda zararsız kabul edilen fizyolojik sarılık olur.
Anne Sütü Sarılığının Nedenleri
Şu anda, anne sütü sarılığının kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, anne sütünde bulunan ve karaciğerin bilirubini parçalamasını engelleyen bir maddenin neden olabileceğine inanılmaktadır. Bu sarılık türü genetiktir.
Aşağıdaki durumlarda bebeğinizin sarılık olma olasılığı daha yüksek olabilir:
- Prematüre doğanlar.
- Yeterli anne sütü alamayanlar.
- Emzirilenler.
- Kan grubu anneden farklı olanlar.
- Çok fazla kırmızı kan hücresi ile doğanlar.
- Kırmızı kan hücrelerini kırılgan hale getiren genetik bir problemleri olanlar
Anne Sütü Sarılığının Belirtileri
Sarılığın en belirgin belirtisi ciltte ve gözlerde sarı renk oluşmasıdır. Sarı renk önce yüzde, ardından göğüste, karında ve daha sonra bacaklarda belirmeye başlar. Bilirubin seviyeleri yükselmeye devam ederse görülebilecek diğer belirtiler arasında uyku hali ve beslenme sorun yer alır. Bebeğiniz ayrıca durum kötüleştikçe telaşlı veya rahatsız davranmaya başlayabilir.
Özellikle koyu tenliyse, çocuğunuzun cildindeki sarı rengi fark etmek zor olabilir. Kendinizi bu durumda bulursanız, parmağınızı kullanarak bebeğinizin alnına veya burnuna biraz baskı uygulayın. Bebeğinizde sarılık varsa parmağınızı kaldırdığınızda cildinde sarı rengi göreceksiniz.
Ne Zaman Doktora Gidilir?
Bazen işler daha ciddi görünebilir ve doktorunuzu aramanız gerekebilir. Bunlar şunlardır:
- Bebeğiniz iyi beslenmediğinde
- Hasta görünmeye veya hasta gibi davranmaya başladıklarında
- Bebek normalden daha uykulu davranıyorsa
- Sarılığın kötüleştiğini fark ettiğinizde
Doktor, bebeğinizi ciltte ve gözlerde sarı renklenme açısından muayene ettikten sonra sarılık teşhisi koyar. Kandaki bilirubin seviyelerini kontrol etmek için kan testi de yapabilirler. Derideki bilirubini ölçmek için ışıklı bir makine de kullanılabilir.
Daha önce de belirtildiği gibi anne sütü sarılığı kendiliğinden geçecektir. Bu, çocuğunuzun bilirubin seviyeleri çok yükselmediği sürece tedavi aramanıza gerek olmadığı anlamına gelir.
Anne sütü sarılığının tedavisi ayrıca şunlara bağlıdır:
- Bebeğinizin yaşı
- Bebek erken doğup doğmadığı
- Bilirubin düzeylerinin yükselme hızı
- Bebeğinizin nasıl beslendiği
Bebeğinizin sarılığı şu yöntemlerle tedavi edilebilir:
- Fototerapi: Bebeğin bilirubinin vücuttan atılmasına yardımcı olan bir ışığın altına koyma işlemidir.
- Sıvılar: Susuz kalmamak, bilirubin düzeylerini düşürmeye yardımcı olur.
- İmmünglobulin: Kan grubu uyumsuzluğu olan bebeklerde damar içine enjeksiyonla verilir ve kan değişimi ihtiyacını azaltabilir.
- Kan nakli: Bilirubin seviyeleri çok yükseldiğinde bebeğin kanının nakille değiştirilmesi gerekebilir.
Yeni doğan bebeğiniz sarılık olursa endişelenecek pek bir şey yoktur. Durum kolayca tedavi edilebilir. Bebeğinizin sarılıktan kurtulmasına yardımcı olabileceğinden emzirmenin en iyi yol olduğunu bilmek önemlidir.
Benzer Yazılar