Erken Doğum

Hamilelik normalde bir mutluluk ve beklenti zamanıdır, ancak aynı zamanda bir belirsizlik zamanı da olabilir. Pek çok kadın, bebeğine ne olduğu konusunda endişe duyar ve “Her şey yolunda mı?” diye merak eder. Bazı kadınların erken doğum yaşama endişeleri vardır. Erken doğum, tüm gebeliklerin yaklaşık %12'sinde görülür. Bununla birlikte, bir kadın semptomları bilerek ve belirli risk faktörlerinden kaçınarak erken doğum yapma şansını azaltabilir.

Erken Doğum Nedir?

Normal bir hamilelik yaklaşık 40 hafta sürer. Bazen doğum, hamileliğin 37’nci haftasından önce başlar. Bunun nedeni rahim kasılmalarının rahim ağzının normalden daha erken açılmasına neden olmasıdır. Sonuç olarak, bebek erken doğar ve sağlık sorunları için risk altında olabilir.

Neyse ki araştırma, teknoloji ve tıp, prematüre bebeklerin sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur.

Hangi Risk Faktörleri Beni Erken Doğum İçin Yüksek Risk Altına Sokar?

Erken doğumun spesifik nedenleri henüz bilinmemekle birlikte, bazı faktörler kadının erken doğum riskini artırabilir. Bununla birlikte, belirli bir risk faktörüne sahip olmak, bir kadının erken doğum yapacağı anlamına gelmez. Bir kadın görünürde bir sebep olmadan erken doğum yapabilir.

Aşağıdaki risk faktörlerinden herhangi birine sahipseniz, erken doğum belirtilerini ve ortaya çıkarsa ne yapacağınızı bilmek önemlidir:

Aşağıdaki durumlarda kadınlar erken doğum için en büyük risk altındadır:

Çoğul hamileler
Daha önce erken doğum yapmış olmak
Belirli rahim veya rahim ağzı anormallikleri olanlar

Tıbbi risk faktörleri şunlardır:

Tekrarlayan mesane ve/veya böbrek enfeksiyonları
İdrar yolu enfeksiyonları, vajinal enfeksiyonlar ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
Gebelikte 38 C'den yüksek ateş ile enfeksiyon
Gebeliğin 20’nci haftasından sonra açıklanamayan vajinal kanama
Yüksek tansiyon, böbrek hastalığı veya diyabet gibi kronik hastalıklar
Tekrarlayan ilk 3 ay düşükleri veya bir veya daha fazla ikinci 3 ay düşükleri
Hamilelik öncesi zayıf veya fazla kilolu olmak
Pıhtılaşma bozukluğu (trombofili)
Tüp bebek tedavisi sonrası tek bir fetüse hamile kalmak
Gebelikler arasındaki kısa süre olması(doğum ile bir sonraki gebeliğin başlangıcı arasında 6-9 aydan az)

Erken doğum için yaşam tarzı riskleri şunlardır:

Gebelik takibinin çok az olması veya hiç olmaması
Sigara içmek
Alkol içmek
Yasadışı uyuşturucu kullanmak
Fiziksel, cinsel veya duygusal taciz dahil aile içi şiddet
Sosyal destek eksikliği
Yüksek düzeyde stres
Düşük gelir
Uzun çalışma saatleri ve uzun süre ayakta kalma

Uyarı İşaretleri ve Belirtileri Nelerdir?

Erken doğum yapıyor olabileceğinizi düşünüyorsanız, uyarı işaretlerini bilerek ve sağlık uzmanınızı arayarak erken doğumu önlemek mümkün olabilir.

Erken doğum eyleminin uyarı işaretleri ve semptomları şunları içerir:

Bir saat içinde beş veya daha fazla rahim kasılmaları
Vajinanızdan sızan sulu sıvı (bu, suyunuzun geldiğini gösterebilir)
Karnın alt kısmında gelip geçici veya sabit olabilen adet benzeri kramplar
Bel hizasının altında hissedilen, gelip geçici veya sürekli olabilen hafif, donuk sırt ağrısı
Bebeğiniz aşağı doğru bastırıyormuş gibi hissedilen pelvik basınç
İshalli veya ishalsiz ortaya çıkabilecek karın ağrıları
Vajinal akıntıda artış veya değişiklik

Kasılma Nasıl Bir Duygudur?

Rahminizin kasları kasıldıkça, karnınızın sertleştiğini hissedeceksiniz. Kasılma ortadan kalktıkça rahminiz yumuşar. Hamilelik boyunca, rahminizin katmanları genellikle ağrılı olmayan düzensiz bir şekilde gerilir.

Bunlar yalancı doğum sancıları olarak bilinir; genellikle düzensizdirler ve rahim ağzını açmazlar. Bu kasılmalar en az bir saat boyunca her 10-12 dakikada bir olmak üzere düzenli veya daha sık hale gelirse, rahim ağzının açılmasına neden olabilecek erken doğum kasılmaları olabilir.

Böyle bir durumda, mümkün olan en kısa sürede doktorunuza başvurmanız önemlidir.

Kasılmaları Nasıl Kontrol Edebilirim?

Uzanırken, rahminizin gerildiğini ve yumuşadığını hissetmek için parmak uçlarınızı kullanın. Buna "palpasyon" denir. Bir kasılma sırasında, karnınızın sadece bir bölgesinde değil, her yerinde sertlik hissedeceksiniz. Ancak bebeğiniz büyüdükçe karnınızın bir bölgesinin sertleştiğini ve sonra tekrar yumuşadığını hissedebilirsiniz.

Erken Doğum Eylemi Yaşadığımı Düşünürsem Ne Yapmalıyım?

Erken doğum belirtileri gösterdiğinizi düşünüyorsanız hemen doktorunuzu arayın.

Bu süre zarfında biraz endişeli olmanız doğaldır, ancak semptomların farkına vararak ve aşağıdaki adımları uygulayarak erken doğumu önlemeye yardımcı olabilirsiniz:

Mesaneni boşaltın.
Sol tarafınıza doğru eğilerek uzanın; bu belirti ve semptomları yavaşlatabilir veya durdurabilir.
Sırt üstü düz yatmaktan kaçının; bu kasılmaların artmasına neden olabilir.
Birkaç bardak su için, çünkü susuzluk kasılmalara neden olabilir.
Bir kasılmanın başlangıcından diğerine geçen dakikaları sayarak bir saat boyunca kasılmaları izleyin.
Semptomlar kötüleşirse veya bir saat sonra kaybolmazsa, doktorunuzu tekrar arayın veya hastaneye gidin. Doktorunuzu aradığınızda, erken doğuma başlamış olabileceğinizden endişe ettiğinizi söylemeyi unutmayın.

Erken doğum yapıp yapmadığınızı anlamanın tek kesin yolu rahim ağzınızı incelemektir. Rahim ağzınız açılıyorsa, nedeni erken doğum olabilir.

Erken Doğumun Başlamasını veya Devam Etmesini Önlemek İçin Tedavi Nedir?

Magnezyum sülfat damardan verilen ve geçici olarak mide bulantısına neden olabilen bir ilaçtır. Başlangıçta büyük bir doz verilir ve ardından 12-24 saat veya daha uzun süre daha küçük bir sürekli doz verilir.
Kortikosteroid, bebeğin akciğer ve beyin gelişimini hızlandırmak için doğumdan 24 saat önce verilen bir ilaçtır.
Ağızdan alınan ilaçlar bazen kasılmaların sıklığını azaltmak için kullanılır ve kadınların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlayabilir.

Erken Doğumun Hamileliğim Üzerindeki Etkisi Nedir?

Bebeğiniz anne karnında ne kadar uzun süre kalırsa, sağlıklı olma şansı o kadar artar. Prematüre doğan bebekler, beyin ve diğer nörolojik komplikasyonların yanı sıra solunum ve sindirim sorunları açısından daha yüksek risk altındadır.

Bazı prematüre bebekler gelişimsel gecikmeyle büyürler veya okulda öğrenme güçlükleri yaşarlar. Hamilelikte bir bebek ne kadar erken doğarsa, o kadar fazla sağlık sorunu gelişmesi muhtemeldir.

Erken doğum eylemi her zaman erken doğumla sonuçlanmaz. Erken doğum yapan ve rahim ağzının erken genişlemesi olan bazı kadınlar hamilelik ilerleyene kadar yatak istirahatine alınır. 24 haftadan önce doğan bebeklerin çoğunun hayatta kalma şansı çok azdır.

Sadece yaklaşık %50'si hayatta kalır ve diğer %50'si ölebilir veya kalıcı sorunlar yaşayabilir. Bununla birlikte, 32’nci haftadan sonra doğan bebeklerin hayatta kalma oranı çok yüksektir ve genellikle uzun vadeli komplikasyonları yoktur.

Bebeğimi Nasıl Etkileyebilir?

Prematüre bebeğiniz bazı sağlık sorunları için risk altındadır. İkiniz de hastaneden eve döndüğünüzde, doktorunuzu aramanızı veya bebeğinizi acil servise götürmenizi gerektirebilecek tehlike işaretlerine dikkat edin.

Emzirme. Ufaklığınız yavaş emebilir ve miadında doğan bir bebek kadar süt veya mama yemeyebilir. Onları her 3 veya 4 saatte bir daha sık beslemelisiniz. Yemek yemeyi reddederse doktorunuzu arayın. Bebeğiniz emmeyi öğrenmekte zorlanıyorsa hemşirenizden veya doktorunuzdan yardım isteyin.
Uyku. Bebeğiniz miadında doğan bebeklerden daha uykucu olabilir. Emerken bile uyuyabilirler. Yemek zamanı geldiğinde bebeğinizi uyandırın. Bebeğinizi uyuması için sırt üstü yatırın.
Nefes. Nefes almakta zorlandıklarını fark ederseniz doktorunuzu arayın.
Vücut ısısı. Erken doğan bebeklerin vücutlarında sıcaklıklarını normal tutacak kadar yağ yoktur. Bebeğinizi soğuk hava akımlarından uzak tutun. Odalarını sıcak ve rahat tutun. Kışın, onları sıcak tutmak için katmanlar halinde giydirin.
Sarılık. Bebeğinizin cildi veya gözleri sarıysa veya yemek yemede zorlanıyorsa, bu sarılığın bir işareti olabilir. Bu durum, karaciğerlerinin kanlarını bilirubin adı verilen bir maddeden temizleyemediği anlamına gelir. Hastaneden ayrılmadan önce sarılık olup olmadığını kontrol ettiklerinden emin olun ve herhangi bir belirti fark ederseniz doktorunuzu arayın. Sarılık erken tedavi edilmezse beyin hasarına yol açabilir.
Enfeksiyonlar. Erken doğan bebeklerin tam olarak gelişmiş bir bağışıklık sistemi yoktur. Bu onları enfeksiyonlar için daha yüksek risk altına sokar. Yüksek ateş veya solunum problemleri gibi hastalık belirtilerine dikkat edin. Çocuğunuzun bir enfeksiyon için tedaviye ihtiyacı olduğunu düşünüyorsanız doktorunuzu arayın.

Gelecekte Hangi Zorluklar Olabilir?

Her bebek farklı bir hızda gelişir, ancak sizinki belirli dönüm noktalarına miadını doldurmuş bebeklerden daha geç varabilir. Sırt üstü dönmek, konuşmak veya nesneleri elleriyle kavramak ve tutmak için daha yavaş olabilirler. 2 yaşına geldiklerinde normal doğan bebeklere yetişmiş olmaları gerekir. Eğer değilse, ekstra desteğe veya terapiye ihtiyaçları olabilir.

Erken doğan çocukların büyüdükçe astım veya serebral palsi gibi sağlık sorunları yaşama olasılığı daha yüksetir. Bazı becerileri daha yavaş geliştirebilir ve evde ya da okulda dikkatlerini toplamakta zorlanabilirler. Bazıları kalem tutmak veya dişlerini fırçalamak gibi konularda ustalaşmakta zorlanır. Bazı çocukların daha sonra davranış sorunları olabilir. Bazılarının duygusal patlamaları olabilir ve diğerleri hiperaktif olabilir. Okulda öğrenme veya okuma sorunları yaşayabilirler. Çocuğunuz sonunda bu zorluklarla karşılaşırsa, okulundan veya öğretmenlerinden özel eğitim programları veya özel ders isteyin.