Rh Faktörü

Her insanın kanı dört ana türden biridir: A, B, AB veya 0. Kan grupları, kan hücreleri üzerindeki antijen türlerine göre belirlenir. Antijenler, kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan ve bağışıklık sisteminden bir yanıta neden olabilen proteinlerdir. Rh faktörü, kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir protein türüdür. Rh faktörüne sahip çoğu insan Rh-pozitiftir ve olmayanlar Rh-negatiftir.

Rh Negatif mi Yoksa Rh Pozitif mi Olduğumu Nasıl Anlarım?

Doğum öncesi bakımınızın bir parçası olarak, kan grubunuzu öğrenmek için kan testleri yaptıracaksınız. Kanınızda Rh antijeni yoksa bu Rh-negatif, Rh Antijeni varsa Rh-pozitif olarak adlandırılır. Anne Rh negatif ve baba Rh pozitif olduğunda, fetüs Rh faktörünü babadan alabilir. Bu, fetüsü de Rh-pozitif yapar. Fetüsün kanında Rh faktörü varken annenin kanında olmadığında sorunlar ortaya çıkabilir.

Rh Negatif ve Hamileysem Ne Olabilir?

Rh negatifseniz, Rh pozitif bir bebeğe karşı antikor geliştirebilirsiniz. Bebeğin kanından küçük bir miktar sizin kanınıza karışırsa, ki bu genellikle olur, vücudunuz bebeğe alerjisi varmış gibi tepki verebilir. Vücudunuz bebeğin kanındaki Rh antijenlerine karşı antikorlar üretebilir. Bu, hassaslaştığınız ve antikorlarınızın plasentayı geçip bebeğinizin kanına saldırabileceği anlamına gelir.

Fetüsün kırmızı kan hücrelerini parçalarlar ve anemi üretirler (kanda düşük sayıda kırmızı kan hücresi olduğunda ortaya çıkan bir durum). Bu duruma hemolitik hastalık veya hemolitik anemi denir. Fetüste veya yenidoğanda ciddi hastalığa, beyin hasarına ve hatta ölüme neden olacak kadar şiddetli hale gelebilir. Duyarlılık, fetüsün kanı annenin kanıyla her karıştığında ortaya çıkabilir.

Rh-negatif bir kadın aşağıdakilere sahipse duyarlılık ortaya çıkabilir:

Sorunlar Nasıl Önlenebilir?

Bir kantesti size kan grubunuzu ve Rh faktörünüzü gösterebilir.
Antikor taraması, Rh negatif bir kadının Rh pozitif kana karşı antikor geliştirip geliştirmediğini gösterebilen başka bir kan testidir.
Rh-negatif bir annenin duyarlılığını önleyebilen bir kan ürünü olan Rh immünoglobulin (RhIg) enjeksiyonu uygulanabilir

RhIg Ne Zaman Kullanılır?

RhIg hamilelik sırasında ve doğumdan sonra kullanılır:

Rh-negatif kanı olan bir kadın duyarlılaşmamışsa, doktoru gebeliğin geri kalanında duyarlılığı önlemek için hamileliğin 28’inci haftasında RhIg almasını önerebilir.
Bebek Rh-pozitif kanla doğarsa, annenin doğumdan önce ve doğum sırasında bebeğinden almış olabileceği Rh-pozitif hücrelere karşı antikor yapmasını önlemek için anneye bir doz daha RhIg verilmelidir.
RhIg tedavisi sadece verildiği gebelikte iyidir. Her hamilelik ve Rh-pozitif bir çocuğun doğumu, RhIg'nin tekrarlanan dozlarını gerektirir.
Rh-negatif kadınlar ayrıca herhangi bir düşük, dış gebelik veya isteyerek kürtajdan sonra, kadının gelecekteki Rh-pozitif bir bebeğe saldıracak antikorlar geliştirme olasılığını önlemek için tedavi görmelidir.

RhIg Verilmesinin Başka Nedenleri Nelerdir?

Amniyosentez yapılırsa ve yapıldığında, fetal Rh-pozitif kırmızı kan hücreleri annenin Rh-negatif kanına karışabilir. Bu, onun antikor üretmesine neden olur, dolayısıyla RhIg verilmesini gerekli kılar.

Rh negatif bir anne, aşağıdaki nedenlerle gelecekteki gebelikleri önlemek için fallop tüplerini bağlayıp kesmeye karar verse bile doğumdan sonra RhIg alabilir:

Kadın daha sonra kısırlaştırmayı tersine çevirmeye karar verebilir.
Sterilizasyonun gebeliği önlemede başarısız olma ihtimali çok düşüktür.
İleride kan nakline ihtiyaç duyulursa, tedavi antikor geliştirmesini engelleyecektir.

Antikorlar Gelişirse Ne Olur?

Bir kadın antikor geliştirdiğinde, RhIg tedavisi yardımcı olmaz. Rh duyarlılığı olan bir anne, fetüsün durumu geliştirip geliştirmediğini görmek için hamileliği sırasında kontrol edilecektir. Bebek zamanında doğurtulabilir, ardından hastalıklı kan hücrelerini sağlıklı kanla değiştirilecek bebeğe kan nakli yapılabilir. Daha ciddi vakalarda bebek erken doğurtulabilir veya anne rahmindeyken kan nakli yapılabilir.

Rh-Negatif Faktör Ne Kadar Yaygındır?

İnsanların %85'inden fazlası Rh pozitiftir.
Rh faktörü kişinin genel sağlığını etkilemez.

Hamilelikte bebeğin kanında Rh faktörü varken annenin kanında olmadığında sorunlar yaşanabilir, ancak çoğu durumda immünoglobulin (RhIg) adı verilen ilaçla önlenebilir.