Küçük Çocuklarda Gelişim Geriliği

Küçük Çocuklarda Gelişim Geriliği

Küçük Çocuklarda Gelişim Geriliği

Gelişim geriliği, çocuğunuzun bir veya daha fazla duygusal, zihinsel veya fiziksel büyüme alanında akranlarının gerisinde kalmasıdır. Böyle bir surumda erken tedavi, ilerleme kaydetmesine ve hatta arayı kapatmasına yardımcı olmanın en iyi yoludur.

Bebeklerde ve küçük çocuklarda birçok farklı gelişim geriliği vardır:

  • Dil veya konuşma
  • Görme
  • Hareket -- motor beceriler
  • Sosyal ve duygusal beceriler
  • Düşünme -- bilişsel beceriler

Bazen, bu alanların iki veya daha fazlasında önemli bir gecikme meydana gelir. Bu olduğunda, buna "  global gelişim geriliği" denir. En az 6 ay süren gecikmeler gösteren 5 yaşına kadar olan bebekleri ve okul öncesi çocukları ifade eder.

Gelişim geriliği, serebral palsi (beyinde oluşan bir hasar nedeniyle, çocuğun belirli kaslarını kullanmakta güçlük çekmesi), işitme kaybı ve otizm spektrum bozukluğu gibi durumları içeren ve genellikle ömür boyu süren gelişimsel yetersizliklerden farklıdır.

Gelişim Geriliği Nedenleri ve Risk Faktörleri

Küçük çocuklar emeklemeyi, konuşmayı veya tuvaleti kullanmayı farklı hızlarda öğrenirler. Ancak bazen bir çocuk bu dönüm noktalarına diğer çocuklardan çok daha sonra ulaşabilir. Bu tür gecikmelerin birçok nedeni vardır:

  • Erken doğmak
  • Down sendromu veya kas distrofisi gibi genetik durumlar
  • Zayıf görme veya işitme
  • Yetersiz beslenme
  • Gebelikte alkol veya uyuşturucu kullanımı
  • Fiziksel istismar veya ihmal
  • Doğum sırasında oksijen eksikliği

İşte bebeklikten 2 yaşına kadar ortaya çıkabilecek farklı gecikme türleri için bazı uyarı işaretleri.

Dil ve Konuşma Gelişim Geriliği

Bunlar yeni yürümeye başlayan çocuklarda alışılmadık gecikmeler değildir. Dil ve konuşma sorunları, en yaygın gelişme geriliği türüdür. Konuşma, kelimelerin oluşturulma şekli de dahil olmak üzere sözlü ifadeyi ifade eder. Dil, jestleri anlayabilmek gibi bilgileri ifade etme ve alma konusunda daha geniş bir sistemdir.

  • Olası nedenler. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sorunlar dil ve konuşma gecikmelerine neden olabilir:
      • Birden fazla dile maruz kalma
      • Öğrenme güçlüğü
      • Çocuk istismarı veya ihmali
      • Konuşmayı kontrol eden kaslarda sorun
      • Şiddetli orta kulak enfeksiyonu olan çocuklarda veya bazı ilaçlar, travma veya genetik bozukluklar sonucu ortaya çıkabilecek işitme kaybı
      • Otizm spektrum bozuklukları
      • Hiçbir sebep olmaması
  • Tedavi türleri. Siz veya çocuğunuzun doktoru bir konuşma gecikmesinden şüphelenirse, bir dil ve konuşma terapisti tarafından değerlendirilmek üzere sevk edilecektir. Bu uzman çocuğunuzun işitmesini test edebilir, çocuğunuzun alıcı ve ifade edici dilini değerlendirebilir ve ardından çocuğunuzla konuşma terapisi seansları planlayabilir. Gecikme hafifse, uzman size şunları önerebilir:

      • Çocuğunuzla daha fazla iletişim kurun - konuşun, şarkı söyleyin ve tekrarı teşvik edin.
      • Çocuğunuza her gün kitap okuyun.
      • Gün boyunca konuşmayı ve dili güçlendirin.
      • Orta kulak iltihabı için tedavi olun.
  • Konuşma veya dil geriliğinin işaretleri. Çocuğunuzda belirtilen yaşta aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin. Buna ek olarak, zaten daha önce öğrendiği bir beceriyi şu anda yapıp yapmadığına dikkat edin.

3 ila 4 aylık bebek;

      • Yüksek seslere tepki vermiyorsa
      • Gevezelik yapmıyor veya sesler çıkarmıyorsa
      • Gevezelik etmeye başlamış ama sesleri taklit etmeye çalışmıyorsa

7 aylık bebek;

      • -Seslere tepki vermiyorsa

1 yaşında bebek;

      • Herhangi bir kelimeyi kullanmıyorsa ("anne" gibi)
      • "Güle güle" veya "hayır" gibi kelimeleri anlamıyorsa

2 yaşına çocuk;

      • En az 15 kelime konuşamıyorsa
      • İki kelimelik cümleleri tekrarsız kullanmıyorsa
      • Acil ihtiyaçları hariç konuşmayı iletişim için konuşmayı kullanmıyorsa

Görme Gelişim Geriliği

6 aya kadar yenidoğanın görmesi normalde bulanıktır. Daha sonra, çocuk her iki gözüyle görmeyi koordine etmeye başladığında düzelir. Ancak bazen bu olmaz veya başka görme sorunları ortaya çıkar.

  • Görme geriliğinin olası nedenleri. Yakını görememe ve ileriyi görememe gibi görme kusurları çocuklarda sık görülür. Diğer göz problemleri şunlardır:
      • Ambliyopi (göz tembelliği), tek gözde dışa dönük gibi görünebilen zayıf görme
      • İnfantil katarakt - göz merceğinin bulanıklaşması - veya başka bir kalıtsal problem (bu problemler nadirdir)
      • Prematüre retinopatisi, bazen prematüre bebekleri etkileyen bir göz hastalığı
      • Şaşılık, içeri, dışarı, yukarı veya aşağı bakan gözler
  • Görme geriliğinin tedavi çeşitleri. Erken tedavi birçok görme probleminin düzeltilmesine yardımcı olabilir. Çocuğunuzun sahip olduğu göz problemine bağlı olarak, şunlara ihtiyacı olabilir:

      • Gözlük veya kontakt lensler
      • Özel gözlükler
      • Ameliyat
      • Göz bandı
  • Görme geriliğinin işaretleri. Çocuğunuzda belirtilen yaşta aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin.

 3 aylık bebek;

      • Hareket eden nesneleri gözleriyle takip etmiyorsa
      • Ellere dikkat etmiyorsa (2 aya kadar)
      • Bir veya iki gözünü her yöne hareket ettiremiyorsa
      • Çoğu zaman gözleri şaşıysa

6 aylık bebek;

      • Bir veya iki gözü sürekli içe veya dışa dönükse
      • Sürekli gözyaşı veya göz akıntısı yaşıyorsa
      • Yakındaki veya uzaktaki nesneleri iki gözüyle takip edemiyorsa

Çocuk doktoru herhangi bir sorun tespit ederse, çocuğunuzu ileri değerlendirme için bir göz doktoruna sevk edebilir.

Motor Beceri Gelişim Geriliği

Motor beceri gelişimindeki gerilikler, emekleme veya yürüme gibi kaba motor becerilerle veya bir kaşığı kavramak için parmakları kullanmak gibi ince motor becerilerle ilgili sorunlarla ilişkili olabilir.

  • Motor beceri geriliğinin olası nedenleri. Prematüre doğan çocuklar, diğer çocuklarla aynı oranda kas geliştiremeyebilir.
      • Ataksi, kas koordinasyonunu bozan bir kusur
      • Beyin felci, doğumdan önce beyin hasarının neden olduğu bir durum
      • Bilişsel gecikmeler
      • Miyopati, bir kas hastalığı
      • Görme sorunları
      • Spina bifida, vücudun alt kısmının kısmen veya tamamen felç olmasına neden olan genetik bir durum
  • Motor beceri geriliği için tedavi türleri. Çocuğunuzun doktoru, daha fazla fiziksel aktiviteyi teşvik etmek için evde bazı adımlar atmayı önerebilir. Çocuğunuzun ayrıca kaba motor gecikmeleri için fizik tedaviye ihtiyacı olabilir. Bazı fiziksel terapi türleri, ince motor problemlerinde veya duyusal işleme bozukluğunda yardımcı olabilir.
  • Motor beceri geriliğinin işaretleri. Çocuğunuzda belirtilen yaşta aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin.

3 ila 4 aylık bebek;

      • Nesnelere uzanamıyor, kavrayamıyor veya tutamıyorsa
      • Başını iyi destekleyemiyorsa
      • Nesneleri ağzına götüremiyorsa (4. aydan itibaren)
      • Ayakları sert bir zemine bastığında bacaklarıyla aşağı doğru itemiyorsa(4. aydan itibaren)

7 aylık bebek;

      • Sert ve sıkı veya çok sarkık kasları varsa
      • Oturur pozisyona getirildiğinde başı titriyorsa
      • Yalnızca tek eliyle uzanıyor veya nesnelere uzanamıyorsa
      • Nesneleri ağzına götürmede sorun yaşıyorsa
      • Sağa veya sola yuvarlanamıyorsa (5 aya kadar)
      • Yardımsız oturamıyorsa (6’ncı aydan itibaren)
      • Ayakta durur konuma getirdiğinizde bacaklarına ağırlık bindirmiyorsa

1 yaşında bebek;

      • Sürünmüyorsa
      • Emeklerken vücudunun bir tarafını sürüklüyorsa
      • Desteklendiğinde ayakta duramıyorsa

2 yaşında çocuk

      • -Yürüyemiyorsa (18 aylıkken)
      • -Topuktan ayağa yürüme paterni geliştirmemiş veya sadece parmak uçlarında yürüyorsa
      • -Tekerlekli bir oyuncağı itemiyorsa

Sosyal ve Duygusal Gelişim Geriliği

Çocuklar, yetişkinlerle veya diğer çocuklarla etkileşimde sosyal veya duygusal gelişim geriliği olarak adlandırılan sorunlar yaşayabilir. Genellikle bu sorunlar çocuk okula başlamadan önce ortaya çıkar.

  • Olası nedenler. Sosyal ve duygusal gecikmelerin bazı nedenleri şunlardır:
      • Ebeveyn ihmali
      • Etkisiz ebeveynlik veya bağlanma sorunları
      • Bilişsel gecikmeler
      • Bilinmeyen bir neden

Sosyal ve duygusal gelişimsel gecikmelerin bir başka yaygın nedeni, otizm spektrum bozukluğu teşhisi şemsiyesi altındadır. Bu daha önce yaygın gelişimsel bozukluk, otizm, Asperger ve diğer isimlerle anılmıştı. Otizm spektrum bozukluğu, bir çocuğun iletişim kurmakta zorlanmasına, tekrarlayan davranışlara sahip olmasına ve dil sorunları yaşamasına neden olabilen bozuklukları içerir.

  • Tedavi türleri. Bu durumların bilinen bir tedavisi yoktur. Ancak tedavi şunları içerebilir:
      • Özel davranışsal ve beceri odaklı terapi türleri
      • Bazı sorunlu davranışlara yardımcı olabilecek ilaçlar

Çoğu gecikme türünde olduğu gibi, erken tedavi çocuğunuzun kaydettiği ilerlemede büyük bir fark yaratabilir. Teşhise bağlı olarak tedavi, oyun terapisini veya ebeveyn ile çocuk arasındaki bağlanmaya yardımcı olacak adımları da içerebilir.

  • Sosyal veya duygusal gecikmelerin uyarı işaretleri. Çocuğunuzda belirtilen yaşta aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin.

3 aylık bebek;

      • İnsanlara gülümsemiyorsa
      • Yeni yüzlere dikkat etmiyor veya onlardan korkmuş görünüyorsa

7 aylık bebek;

      • Sarılmayı reddediyorsa
      • Ebeveynlere veya bakıcılara karşı sevgi göstermiyorsa
      • İnsanların yanında hiç mutlu görünmüyorsa
      • Geceleri rahat görünmüyorsa (5 aydan sonra)
      • Gülmüyor veya ciyaklamıyorsa (6’ncı ayda)

1 yaşındaki bebek;

      • Seslere, gülümsemelere veya yüz ifadelerine karşılık vermiyorsa (9. ayda)
      • El sallama, uzanma veya işaret etme gibi hareketler yapmıyorsa

Bilişsel Gelişim Geriliği

Düşünme ile ilgili sorunlar veya bilişsel gecikmeler, aşağıdaki nedenlerden bir veya daha fazlasına bağlı olabilir:

  • Genetik kusurlar
  • Doğumdan önce önemli tıbbi sorunlar
  • Toksin gibi çevrede zararlı bir şeye maruz kalma
  • İhmal
  • Olası nedenler. Bilişsel gecikmelerin nedenleri şunlar olabilir:

      • Geniş bir yelpazede farklı öğrenme güçlükleri
      • Kurşun zehirlenmesi dahil olmak üzere doğumdan önce veya sonra alkol veya toksinlere maruz kalma
      • Bebeklik veya erken çocukluk döneminde ihmal
      • Down sendromu ve diğer genetik bozukluklar
      • Otizm spektrum bozukluğu
      • Şiddetli yenidoğan tıbbi sorunları
      • Bilinen bir neden olamyabilir
  • Bilişsel gelişim geriliği tedavi türleri. Çoğu gelişim geriliği türünde olduğu gibi, erken tedavi çocuğunuzun kaydettiği ilerlemede büyük bir fark yaratabilir. Eğitim müdahalesi, çocuğunuzun belirli bilişsel beceriler geliştirmesine yardımcı olabilir. Eğitimciler ve terapistler oyun terapisi veya davranış terapisi kullanabilir ve ayrıca çocuğunuza yardımcı olmak için evde atabileceğiniz belirli adımları önerebilir.
  • Bilişsel gelişim geriliği işaretleri. Çocuğunuzda belirtilen yaşta aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin.

1 yaşında bebek;

      • İzlerken gizlenen nesneleri aramıyorsa
      • El sallama gibi jestleri kullanmıyorsa
      • Nesnelere veya resimlere işaret etmiyorsa

2 yaşında çocuk;

      • Saç fırçası, telefon veya kaşık gibi nesnelerin işlevini bilmiyorsa
      • Basit talimatları uygulayamıyorsa
      • Hareketleri veya kelimeleri taklit edemiyorsa

Çocuğunuzda Gelişim Geriliğinden Şüpheleniyorsanız Ne Yapmalısınız?

Unutmayın, çocuklarda çok çeşitli normal gelişim vardır. Çocuklardaki çoğu gelişimsel gecikme ciddi değildir ve çocuklar eninde sonunda gelişirler. Ciddi gecikmeleri olan çocuklar bile tedavi mümkün olduğunca erken başladığında büyük gelişmeler sağlayabilir.

Önemli olan erken müdahale etmektir. 21 yaşına kadar olan çocuklar, gelişimsel gecikmelerine göre özel eğitim alabilirler.


Benzer Yazılar

Daha yeni Daha eski