HELLP Sendromu ve Gebelik

HELLP (hemolysis, elevated liver enzmymes, low platelet) Sendromu, hamile kadınları etkileyebilecek bir sendromu oluşturan bir dizi semptomdur. HELLP sendromunun preeklampsinin bir varyantı olduğu düşünülmektedir, ancak kendi başına bir hastalık da olabilir. HELLP sendromunun ciddi durumu hakkında hala birçok soru vardır. Nedeni birçok doktor için hala belirsizdir ve sıklıkla HELLP sendromuna yanlış teşhis konur. HELLP sendromunun tüm gebeliklerin yaklaşık yüzde 0,2 ila 0,6'sını etkilediğine inanılmaktadır.

HELLP Sendromu nedir?

Genellikle HELLP Sendromunun her zaman preeklampsi ile bağlantılı olarak ortaya çıkacağı varsayılır, ancak HELLP semptomlarının preeklampsi tanısı konulmadan ortaya çıktığı zamanlar da vardır. Preeklampsi teşhisi konan kadınların yaklaşık %4-12'sinde HELLP sendromu gelişir. Ne yazık ki, HELLP sendromunun semptomları preeklampsinin ilk belirtisi olabileceğinden, genellikle yanlış teşhise yol açabilen şey budur. HELLP semptomları, hepatit, safra kesesi hastalığı veya bir kanama bozukluğu olan idiyopatik/trombotik trombositopenik purpura (ITP veya TTP) gibi diğer durumların yanlış teşhis edilmesine neden olabilir.

HELLP Sendromu Semptomları Neler?

HELLP sendromunun en yaygın semptomları şunları içerir:

Baş ağrısı
Kötüleşmeye devam eden mide bulantısı ve kusma (Bu aynı zamanda ciddi bir grip vakası gibi de hissedilebilir).
Sağ üst karın ağrısı veya hassasiyeti
Yorgunluk veya halsizlik

HELLP'li bir kadın, genellikle normal hamilelik endişeleri veya diğer hamilelik koşulları gibi başka şeylere atfedilebilen başka semptomlar yaşayabilir.

Bu semptomlar şunları içerebilir:

Görsel rahatsızlıklar
Yüksek kan basıncı
İdrarda protein
Ödem (şişlik)
Şiddetli baş ağrısı
Kanama

HELLP Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?

HELLP semptomları diğer birçok durumu veya komplikasyonu taklit edebildiğinden, doktorların hamileliğin üçüncü üç aylık döneminde semptomlar yaşayan herhangi bir kadına karaciğer fonksiyonu dahil bir dizi kan testi yaptırması önerilir. HELLP sendromu son 3 aydan önce ortaya çıkabilir ancak nadirdir. Doğumdan sonraki 48 saat içinde de ortaya çıkabilir, ancak semptomların ortaya çıkması 7 günü bulabilir.

HELLP sendromu teşhis edilirken protein kontrolü için kan basıncı ölçümleri ve idrar testleri sıklıkla izlenir.

Ancak aşağıdaki testler ve sonuçlar, doktorun doğru tanı koymasına yardımcı olur:

Hemoliz -Kırmızı kan çanları
Anormal periferik yayma
Laktat dehidrogenaz >600 U/L
Bilirübin > 1,2 mg/dl
Yüksek karaciğer enzim seviyeleri
Serum aspartat aminotransferaz >70 U/L
Laktat dehidrogenaz >600 U/L
Düşük Trombositler
Trombosit sayımı

HELLP Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

HELLP Sendromunun tedavisi öncelikle gebeliğin gelişimine dayanır, ancak bu durumun anne ve bebek için ciddi komplikasyonlara neden olmasını önlemenin en iyi yolu bebeğin doğumudur. Semptomların ve yan etkilerin çoğu doğumdan sonraki 2-3 gün içinde azalır.

Hamilelik 34’üncü gebelik haftasından küçükse, doktorlar genellikle doğumun ne kadar iyi idare edileceğini görmek için bebeğin akciğer fonksiyonlarını değerlendirmeye çalışırlar.

Bebek doğana kadar HELLP'i yönetmek için kullanılabilecek tedaviler şunları içerir:

Yatak istirahati veya yakından izlemek için hastaneye yatış
Kortikosteroid (bebeklerin akciğerlerinin daha hızlı gelişmesine yardımcı olmak için)
Magnezyum Sülfat (nöbetleri önlemeye yardımcı olmak için)
Trombosit sayısı çok düşerse kan transfüzyonu
Tansiyon ilacı
Biyofiziksel testler, sonogramlar, non-stres testler ve fetal hareket değerlendirmesi dahil fetal izleme ve testler

Gebelik 34’üncü gebelik haftasından büyükse veya HELLP semptomları kötüleşmeye başlarsa, önerilen tedavi şekli doğumdur.

Geçmişte, anneleri HELLP sendromuyla uğraşan bebeklerin doğumunun en yaygın yolu sezaryenle doğumdu. Ancak şimdi, en az 34 haftalık gebelikte ve uygun bir servikse sahip olan kadınlara “doğum denemesi” yapılması önerilmektedir. HELLP sendromu otomatik sezaryene neden olmaz ve bazı durumlarda operatif cerrahi, düşük trombosit sayılarına bağlı kan pıhtılaşma sorunları olasılığı nedeniyle daha fazla komplikasyona neden olabilir.

HELLP Sendromuna Ne Sebep Olur?

Doktorlar, HELLP sendromuna tam olarak neyin neden olduğu konusunda hala net değildir. Preeklampsi veya gebeliğe bağlı hipertansiyonu olan kadınlarda daha yaygın olmasına rağmen, daha önce preeklampsi belirtileri göstermeden bu hastalığa yakalanan bazı kadınlar vardır.

Aşağıdakiler, bir kadının HELLP sendromu geliştirme riskini artırdığına inanılan faktörlerin bir listesidir:

Geçmiş HELLP Sendromlu gebelik (her gebelikte tekrarlama şansı %19-27)
Preeklampsi veya gebeliğe bağlı hipertansiyon
25 yaş üstü kadınlar
İki veya daha fazla doğum yapmış olanlar

Riskler ve Komplikasyonlar Nelerdir?

HELLP sendromu teşhis edilmezse veya tedavi edilmezse hem anne hem de bebek için hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir.

En ciddi komplikasyonlar ve riskler şunları içerir:

Plasentanın erken ayrılması (Plasental Abruption)
Akciğer ödemi (akciğerlerde sıvı birikmesi)
Yaygın damar içi pıhtılaşma (kanama ile sonuçlanan kan pıhtılaşma sorunları)
Akciğer yetmezliği
Rüptüre karaciğer hematomu
Akut böbrek yetmezliği
Bebekte gelişme geriliği
Respiratuvar Distres Sendromu (akciğer yetmezliği)

HELLP sendromunda anne ölüm oranı yaklaşık %1.1'dir. Bebek ölüm oranı, gebeliğin gelişimi, semptomların şiddeti ve tedavinin çabukluğu gibi birçok faktöre bağlı olarak %10-60 arasındadır.

HELLP Sendromu Nasıl Önlenebilir?

HELLP sendromunun bilinen bir nedeni olmadığı için önlemenin de tanımlanmış bir yolu yoktur. Erken teşhis ve tedavi, HELLP sendromunun ciddileşmesini önlemenin en iyi yoludur. Preeklampsi ile ilişkili olduğuna inanıldığı için diyet, egzersiz ve sağlıklı tansiyon konusunda dikkatli olmak yalnızca yardımcı olabilir.