Gebelikte Damar Tıkanıklığı

Halk arasında pıhtı atması olarak da bilinen, pıhtılaşan kan kütlesi damardan ayrılarak akciğer, beyin vb. organlara giderek, bu organların damarlarına tıkamasına tromboemboli denir.

Gebelik boyunca damarlardaki tıkanma en sık bacaklarda görülür. Yüzeyde değil de daha derinde bulunan toplar damarlarda oluşan pıhtılaşmaya derin ven trombozu adı verilir ve bunlardan kopan pıhtının hayati organlara (beyin, akciğer vb.) giderek bu bölgelerde damar tıkanıklığına yol açmasına ise venöz tromboemboli denir. Unutulmamalıdır ki, gebelik boyunca hareketsizlik ve rahmin damarlara baskı yaparak kan akışını yavaşlatması gibi nedenlerle damar tıkanıklığı görülme riski artar.

Venöz tromboemboli nedir?

Gebelerde gebe olmayan aynı yaştaki kadınlara oranla görülme sıklığı on kat daha fazladır ve bin gebeden birinde görülür. 35 yaş üstü gebelerde ise bu risk iki kat artar. Bu rahatsızlığı yaşayan kadınların yaklaşık %40’ında kalıtımsal hastalıklar (kalıtsal pıhtılaşma bozuklukları) görülür ve bu pıhtılaşma hastalığı önemli anne ölüm nedenlerinden birisidir.

Hamilelikte ve emzirme döneminde damar tıkanıklığı nedenleri:

Hareketsizlik
Çok uzun süre hareket etmeden yolculuk yapmak.
Travma, kaza v.b
Diyabet
Orak hücreli anemi
Sepsis ve ciddi enfeksiyonlar
Daha önce damar tıkanıklığı geçirmiş olmak
İnflamatuar bağırsak hastalıkları
Antifosfolipid antikor sendormu
Obezite
Polisitemia vera
Pıhtılaşmaya eğilim yaratan doğuştan kalıtımsal hastalıklar

Hangi gebelerde damar tıkanıklığı ve tromboembolik olaylar daha sık görülür?

Gebelik zehirlenmesi
Çok doğum yapanlarda
35 yaşından büyük olanlarda
Sezaryen ile gerçekleşen doğumlarda
Uzamış doğum eylemi varlığında
Doğumla gerçekleşen enfeksiyon
Hiperemezis gravidarum (Gebelik esnasında ağır sabah bulantısı ile kendini gösteren nadir bir sağlık sorunudur. Kusmanın şiddetine bağlı olarak kilo kaybına, dehidrasyona ve kanda veya idrarda toksinlerin birikmesine yol açabilir. 1000 hamileden 3 tanesinde görülen bu sağlık sorunu kan kusmaya da sebep olabilir.)

Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Bacaklarda şişme, ödem, kızarma, morarma, isi artışı, hassasiyet ve ağrı gibi şikayetler hissetmeniz durumunda damar tıkanıklığından şüphe edilebilir.

Akciğerde pıhtı atması gibi bir durum olduğunda ise, nefes darlığı, göğüs ağrısı, hızlı nefes alma, aşırı bitkinlik, soluk borusundan kan gelmesi gibi önemli belirtiler meydana gelir.

Damar tıkanıklığı Tedavisi Nasıl Olur?

Halk arasında kan sulandırıcı denilen ilaçlar gebelik boyunca ve doğumdan bir süre sonra da kullanılmalıdır. Doğum sonrasında pıhtılaşmanın altında yatan sebepler araştırılarak, buna göre tedavinin nasıl olacağı belirlenmelidir. Eğer yukarıda bahsettiğimiz risk gruplarından herhangi birinde iseniz, damar tıkanıklığı meydana gelmeden kan sulandırıcı ilaçlara doktor kontrolünde başlanabilir.