**Gebelik Zehirlenmesi Nedir? (Preeklampsi Nedir?)**

Halk arasında gebelik zehirlenmesi adı ile anılan preeklampsinin aslında zehirlenmeyle bir alakası yoktur. Genel olarak gebelik zehirlenmesi yüksek tansiyon, el, ayak ve yüzde şişlik ile idrarda yüksek miktarda protein atılımı ile kendini gösterir ve gebeliklerin %5-10’unda gebelik zehirlenmesi görülürken, bu vakıaların dörtte üçü hafif gebelik zehirlenmesi, dörtte biri şiddetli gebelik zehirlenmesidir.

Hafif gebelik zehirlenmesinde tansiyon 14/9 veya üzerinde seyrederken, şiddetli gebelik zehirlenmesinde tansiyon 16/11’in üzerine çıkar. Şiddetli gebelik zehirlenmesi yüksek tansiyon ile birlikte, günde 2 gr.dan fazla proteinin idrarla atılmasını, karaciğer fonksiyon testlerinde yükselme, kalıcı baş ağrısı, görme bozukluğu, trombosit sayısında azalma ve karaciğer bölgesinde ağrılar gibi belirtileri de beraberinde getirir.

İlk gebeliklerde ve ileri yaştaki anne adaylarında görülme oranı daha fazladır.

Eğer gebelik zehirlenmesi sara nöbetine benzer nöbetlere neden olursa bunlara eklampsi denir.

Gebelik zehirlenmesi kimlerde daha sık görülür?

Aşağıdaki durumlar hamile bir bayanda preeklampsi görülme riskini arttırır.

İlk gebelik - 35 yaş üstü gebelik
Önceki gebelikte gebelik zehirlenmesi yaşamış olmak
Gebelikten önce hipertansiyon hastası olmak, kronik hipertansiyon
Ailede gebelik zehirlenmesi geçmişi
Daha önceki gebeliklerde anne karnında bebek ölümü, gelişme geriliği, plasentanın erken ayrılması (dekolman plasenta) vb.
Çoğul gebelik (İkiz, üçüz) gebelik
Tİp 1 Diyabet
Böbrek hastalığı
Şişmanlık
Bağışıklık sistemi bozuklukları
Pıhtılaşma bozuklukları, Faktör-5 Leiden mutasyonu
Antifosfolipid antikor sendromu
Mol hidatiform
Annede böbrek hastalığı

Gebelik zehirlenmesi yaşayan annede meydana gelen değişiklikler:

Böbrekte klasik patolojik lezyon gelomerülokapiller endoteliozistir.
Kandaki trombosit sayısında azalma
Gebelikte yaklaşık yüzde 50 oranında artan glomerüler filtrasyon oranı preeklamptik gebelerde azalır, böbrek kan akımı azalır.
Günlük idrarla atılan protein miktarı artar
Mkroanjiopatik hemolitik anemi: Aşırı hemoliz olursa hemoglobinemi, hemoglobinür, hiperbilirubinemi ve haptaglobulün seviyesinde azalma izlenir.
Plazma kreatinin düzeyi artar.- Görme bozukluğu (bulanık görme, diplopi)
HELLP sendromu gelişebilir.
Hipertansiyon nedeniyle kardiyak afterload artar.
Bebekte gelişme geriliği riski, perinatal mortalite morbidite artar.
Damar içi sıvı azalır ve ektravasküler alana sıvı geçişi olur, bu nedenle kardiyak preload azalır.
Kan hacmi azalır,
Plazma onkotik basıncı azalır
Karaciğerde periportal kanama izlenebilir. HELLP sendromu gelişirse subkapsüler hematom ve rüptür meydana gelebilir.
Hücre dışı sıvı miktarı artar
Vücut sıvısı yada plazma kaybı sonucu kan yoğunlaşır
Kalbin sol ventrikülünden 1 dakikada dolaşıma pompalanan kan miktarı azalır (normalde gebelikte artar).
Uteroplasental yetmezlik, plasentanın erken ayrılması (dekolman plasenta)